ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΩΝ ΡΑΤΣΙΣΤΙΚΩΝ ΠΟΓΚΡΟΜ ΚΑΙ ΟΙ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΟΥΣ
Εισαγωγή
Τα ρατσιστικά πογκόμ σε Χλώρακα Πάφου και Λεμεσό συγκλόνισαν την Κύπρο αλλά και κόσμο στο εξωτερικό. Στα πογκρόμ, είδαμε την συμπύκνωση όλων των γνώριμων παραγόντων που δημιουργούν και αναπαράγουν τον ρατσισμό: ΜΜΕ, αστυνομία, τοπική αρχή, επιτροπές κατοίκων, κυβέρνηση, κεφάλαιο, κόμματα, οπαδοί, πατριώτες, συνωμοσιολόγοι, και τέλος φυσικά, πολλοί φασίστες. Οι επιθέσεις των φασιστών σε μετανάστες και μετανάστριες είναι απλώς η κορυφή του παγόβουνου. Στο χρονικό που ακολουθεί θα δούμε πώς όλα αυτά τα κομμάτια παίζουν τον δικό τους ρόλο και εδώ θα δώσουμε μόνο μια πρώτη εικόνα, ένα χρονικό των γεγονότων ώστε σαν πρώτο βήμα να χαρτογραφήσουμε τους παράγοντες που συνέβαλαν στην μαζική εκδήλωση της ρατσιστική βίας κατά μεταναστ(ρι)ών.
Το ιστορικό πλαίσιο του πογκρόμ
Σύμφωνα με τα όσα είπε ο ρατσιστής κοινοτάρχης Χλωρακας Νίκος Λιασίδης, το «πρόβλημα» ξεκινά από το 2020 όταν έρχονται μαζικά στο συγκρότημα «Saint Nicloas» πολλοί μετανάστες που δεν μπορούν να ενσωματωθούν και δημιουργείται «γκέτο».[1] Μετά από κάποια περιστατικά, έστειλε διάφορα «σήματα κινδύνου» προς την κυβέρνηση ώστε να λύσει αποτελεσματικά το δημογραφικό πρόβλημα και την εγκληματικότητα που σύμφωνα με τα λεγόμενά του προκαλείται από τους μετανάστες στην περιοχή.
Στο πλάι του κοινοτάρχη Χλώρακας και των κατοίκων του χωριού (αν εξαιρέσεις τους μετανάστες κατοίκους βέβαια), βρέθηκαν και τα πλείστα ΜΜΕ, καθώς ενίσχυαν με διάφορα άρθρα ανά καιρούς το ρατσιστικό αφήγημα περί εγκληματικότητας μεταναστών στην περιοχή. «Κυκλώματα μεταναστών», «εγκληματικότητα», «φόβος των κατοίκων» κτλ., συνθέτουν τη ρητορική που εξαπέλυαν συνέχεια τα ΜΜΕ ώστε να στρώσουν κι άλλο το έδαφος στην κυβέρνηση Αναστασιάδη ώστε να σκληρύνει την στάση της απέναντι στους μεταναστες/ριες.[2]
Η αυταρχική, ρατσιστική διαχείριση των μεταναστ(ρι)ών από την κυβέρνηση Αναστασιάδη (ειδικά κατά την περίοδο του κορονοϊού που κατηγορούνταν συν τοις άλλοις και για «υγειονομικές βόμβες») κτύπησε κόκκινο, αφού η κυβέρνηση εισάκουσε πολύ γρήγορα τα καλέσματα του κοινοτάρχη για καταπολέμηση του «γκέτο» στη Χλώρακα.
Τον Δεκέμβρη του 2020, ο υπουργός εσωτερικών Νίκος Νουρής, εξέδωσε διάταγμα για απαγόρευση διαμονής άλλων αιτητών ασύλου στη Χλώρακα, ένα διάταγμα δηλαδή που καθορίζει ποιοι μπορούν να ζήσουν στη Χλώρακα!
Η μηντιακή ενορχήστρωση του ρατσισμού: Το ΣΙΓΜΑ στην πρωτοπορία (25.05.2020)
Σαν συνέχεια της «από-γκετοποίησης» του «Saint Nicolas», τον Νοέμβρη 2021 εκδίδεται διάταγμα της Έπαρχου Πάφου Μαίρη Λάμπρου, που δηλώνει ότι το συγκρότημα είναι ακατάλληλο για ανθρώπινη διαβίωση, λόγω του ότι το νερό ήταν μολυσμένο. Ακολούθησε η ΑΗΚ, που αποσυνδέει όλες τις παροχές ηλεκτρικού ρεύματος γιατί θεωρεί πως το συγκρότημα είναι ακατάλληλο για χρήση, και έτσι ο πόλεμος φθοράς εναντίον των μετανατ(ρι)ών γίνεται ακόμα πιο έντονος.[3]
Οργανωμένοι κάτοικοι (με την στήριξη του ΕΛΑΜ) διαδηλώνουν στην Xλώρακα “κατά των γκέτο και των ψευτοπροσφύγων”, και δηλώνουν έτοιμοι να οργανώσουν ομάδες περιπολίας για την ασφάλεια της περιοχής 1 Ιουλίου 2023
Όπως βλέπετε στην σύντομη ιστορική αναδρομή πριν από το πογκρόμ, έχουμε όλα τα κομμάτια του ρατσιστικού παζλ: Κοινοτικό συμβούλιο, ΜΜΕ, κυβέρνηση, τοπική αρχή, επιτροπές κατοίκων, Κεφάλαιο, εθνικιστικά κόμματα και φασίστες. Ο κάθε παράγοντας και όλοι μαζί ταυτόχρονα έστρωναν το πολιτικό και κοινωνικό έδαφος ώστε να γίνει το πογκρόμ που ακολούθησε.
Πρέπει επίσης να αναφέρουμε και τον παρασκηνιακό ρόλο που έπαιξε το Κεφάλαιο στην ενορχήστρωση του ρατσιστικού κλίματος και τελικά του πογκρόμ. Οι μετανάστες εργαλειοποιήθηκαν σε μια σύγκρουση καπιταλιστικών συμφερόντων στην περιοχή μεταξύ της μητρόπολης Πάφου και της εταιρίας Alpha Panareti Public Ltd. Το ξενοδοχείο «Saint George», που είναι ιδιοκτησία της μητρόπολης Πάφου, θέλει από την μία να αυξήσει της τουριστικοποίηση και την ανάπτυξη στην περιοχή, όπως επίσης ακόμα και την ανάπτυξη διαφόρων δικτύων σεκιούριτι-και υποψιαζόμαστε και μαφίας- που μέχρι πρότινος έλεγχε σαν γενικός διευθυντής του ξενοδοχείου το μεγαλοστέλεχος του ΕΛΑΜ , Μάριος Βασιλείου, και από την άλλη, το «Saint Nicolas» το οποίο διαχειρίζεται η εταιρία Panareti[4], θέλει να συνεχίσει την ενοικίαση στους εκατοντάδες αιτητές ασύλου και πρόσφυγες. Το ένα μπλόκ συμφερόντων δεν θέλει τους μετανάστες λόγω του ότι χαλάνε, δήθεν, την εικόνα της περιοχής ενώ το άλλο μπλοκ συμφερόντων είναι ο Panareti και οι μικροϊδιοκτήτες που κερδίζουν από τα ενοίκια των προσφύγων και αιτητών ασύλου.
Όπως είδαμε, ετούτη η σύγκρουση αποτυπώνεται και σε πολιτικό επίπεδο, με εμπλεκόμενους το ΕΛΑΜ (θυμίζουμε: ο Μάριος Βασιλείου είναι αντιπρόεδρος του ΕΛΑΜ και ήταν μέχρι πρόσφατα γενικός διευθυντής του st. George), τον κοινοτάρχη Χλώρακας (ΔΗΣΥ) και την δεξιά κυβέρνηση Αναστασιάδη και κυρίως τον υπουργό εσωτερικών Νουρή, αλλά και τον Panareti ο οποίος με δεξιές πλάτες είχε στήσει την επιχείρηση στο «Saint Nicolas».
Τέλος, για να κλείσουμε το ιστορικό πλαίσιο και να πάμε στο χρονικό του πογκρόμ, το τελευταίο κομμάτι του παζλ είναι οι «επιτροπές κατοίκων». Διάφοροι οργανωμένοι (και μη) ελληνοκύπριοι κάτοικοι της Χλώρακάς, διαδηλώνουν κάθε τόσο μαζί με άλλες εθνικιστικές γκρούπες (όπως πχ το ΕΛΑΜ) ενάντια στους μετανάστες, ή μπορεί επίσης, να ασκούν και πιο βίαιες μορφές πίεσης που δεν φτάνουν στα ΜΜΕ, καθώς δηλώναν απο τότε πως ήταν διατεθειμένοι να πάρουν εθελοντικά την κατάσταση στα χέρια τους.[5] Είδαμε να δρουν δύο τέτοιες ομάδες: οι «Επιτηρητές Χλώρακας» που φαίνεται να έχουν σχέση μια διάφορους ακροδεξιούς κύκλους, και οι «Οργανωμένοι Κάτοικοι Χλώρακας» που φαίνεται να είναι υπό την καθοδήγηση (αν όχι άμεση τότε σίγουρα σε επίπεδο λόγου) του Κοινοτάρχη. Οι πρώτοι ακόμα και μετά το πογκρόμ προσπαθούσαν να ανεβάσουν την ένταση, ενώ η δεύτεροι καταδίκασαν τη βία με υπεκφυγές, ακολουθώντας το παράδειγμα του Κοινοτάρχη Λιασίδη.
Κάποια άρθρα και εκπομπές για παραπάνω μελέτη:
1.Podcast Antifa lefkosia (8/2/2022): https://archive.org/details/cutting-board-1-xlwraka_202202
ΧΛΩΡΑΚΑ ΠΑΦΟΥ
Η «εξέγερση των αλλοδαπών»[6]
Η αποκοπή της παροχής νερού και ρεύματος στο συγκρότημα διαμερισμάτων, δημιούργησε άμεσα προβλήματα στους κατοίκους του «St. Nicolas», και οι μετανάστες που διέμεναν εκεί, έκλεβαν με διάφορους τρόπους ρεύμα από την ΑΗΚ, ώστε να ηλεκτροδοτήσουν τα σπίτια τους. Το Κοινοτικό Συμβούλιο Χλώρακας, το οποίο χρόνια τώρα κάνει ότι μπορεί ώστε να δυσκολέψει τις ζωές των μεταναστών της περιοχής, έστειλε μπάτσους ώστε να φρουρούν τον υποσταθμό της ΑΗΚ με αποτέλεσμα πολλές φορές οι μετανάστες να οδηγηθούν σε σύγκρουση με τις δυνάμεις καταστολής που φρουρούσαν την πρόσβαση τους στο ρεύμα.[7]
Το απόγευμα της 14 Αυγούστου 2023, μια ομάδα περίπου 100 μεταναστών και μεταναστριών έκανε πορεία διαμαρτυρίας, με κύριο αίτημα να δοθεί νερό και ρεύμα στο συγκρότημα διαμερισμάτων «St. Nicolas». Η πορεία κινήθηκε σε κεντρικούς δρόμους της Χλώρακας, χωρίς καμία συμπλοκή με κατοίκους και αστυνομία, και κατευθύνονταν προς το Κοινοτικό Συμβούλιο Χλώρακας που ήταν άμεσα υπεύθυνο για το κόψιμο του νερού και του ρεύματος στο συγκρότημα. Στην διαμαρτυρία κρατούσαν και ένα πανό που έγραφε «We are humans, not animals» και φώναζαν συνθήματα στα αραβικά.
Όταν κατέληξε η πορεία στο Κ.Σ. Χλώρακας, οι μετανάστες παρέμειναν έξω από το συμβούλιο απαιτώντας να διευθετηθεί το θέμα, αφού θεωρούσαν το συμβούλιο άμεσα υπεύθυνο για την συνεχή διακοπή παροχής ρεύματος και νερού προς το συγκρότημα. Εφόσον δεν είδαν οποιαδήποτε ανταπόκριση, οι διαμαρτυρόμενοι μετανάστες λίγο μετά τις 10 το βράδυ, κινήθηκαν προς τον υποσταθμό της ΑΗΚ με πρόθεση να επανασυνδέσουν το ρεύμα στο συγκρότημα. Σε αυτό το σημείο οι μπάτσοι έριξαν δακρυγόνα ώστε να τους αποτρέψουν και εκείνοι άρχισαν να πετροβολούν τις δυνάμεις καταστολής με αποτέλεσμα να σπάσει και το πίσω γυαλί από ένα «ολοκαίνουργιο περιπολικό της Αστυνομίας».[8]
Σπασμένο παράθυρο μπατσικού μετά από την διαδήλωση μεταναστών για το κόψιμο του ρεύματος και του νερού από το κοινοτικό συμβούλιο.
Βίντεο της πορείας:
- https://www.facebook.com/1633051486/videos/300114919357799/
- https://www.youtube.com/watch?v=N-VofnRC9gk
Απο την σύγκρουση στο πογκρόμ
Τα ΜΜΕ, τόσο κατά την διάρκεια, όσο μετά την πορεία των 100 μεταναστών και το σπάσιμο του περιπολικού, δημιούργησαν έναν επικοινωνιακό πανικό με «έκτακτες ειδήσεις» και τίτλους όπως «εξέγερση αλλοδαπών», «Καζάνι που βράζει η Χλώρακα με τους αλλοδαπούς»[9] κ.α, με στόχο να δημιουργήσουν ένα κλίμα καταδίκης των μεταναστών/ριών και να βάλουν επιτακτικά το ζήτημα στον δημόσιο διάλογο. Σε αυτό το κλίμα, ο κοινοτάρχης Χλωράδας Νικόλας Λιασίδης, κόμματα όπως το ΕΛΑΜ[10], η ΕΔΕΚ[11], το ΔΗΣΥ[12] και οι διάφορες «επιτροπές κατοίκων»[13], πίεσαν την κυβέρνηση να πάρει αποφασιστικά μέτρα για το ζήτημα και στις 18 Αυγούστου, η κυβέρνηση, εξαγγέλλει έκτακτη σύσκεψη του υπουργικού συμβουλίου στις 21 Αυγούστου.
Σύμφωνα με μαρτυρίες που αποκόμισαν σύντροφοι/ισσες που επισκέφτηκαν τον χώρο τις επόμενες μέρες, αλλά και από τα ελάχιστα ΜΜΕ που έδωσαν φωνή στους ίδιους τους εμπλεκόμενους μετανάστες, μάθαμε πως στο συγκρότημα «St. Nicolas» διέμεναν πάνω από 500 άτομα[14], που για πάνω από μια εβδομάδα δεν είχαν ούτε νερό ούτε ρεύμα. Ενώ ο κοινοτάρχης τους υποσχέθηκε ρεύμα και νερό για κάποιο χρονικό διάστημα μέχρι να βρούν κάπου αλλού να ενοικιάσουν, τελικά τους τα έκοψαν εντελώς, ώστε να οδηγήσει τους μετανάστες στην απόγνωση και να χρησιμοποιήσει τις αντιδράσεις τους εναντίον τους. 
Σύνθημα που γράφτηκε από συντρόφους/ισσες που επισκέφτηκαν τις επόμενες μέρες στο συγκρότημα «St. Nicholas»
Στις 21 Αυγούστου 2023 με το τέλος της σύσκεψης του υπουργικού, ανακοινώνεται η «άμεση εκτέλεση και εφαρμογή του διατάγματος της Επάρχου Πάφου ημερομηνίας 17 Νοεμβρίου 2021 για απαγόρευση χρήσης και κατοίκησης του συγκροτήματος «St. Nicolas» στην κοινότητα της Χλώρακας». Μέσα σε αυτό το πλαίσιο αποφάσισαν την καταγραφή όσων διαμένουν στο εν λόγω συγκρότημα και όσοι είναι αιτητές ασύλου να μεταφερθούν στο κέντρο φιλοξενίας στην Κοφίνου, όπου θα τύχουν καθεστώτος άμεσης εξέτασης των αιτήσεών τους. Στους νόμιμους κατοίκους δόθηκε διορία 2 εβδομάδων και οι παράνομοι θα απελαύνονται αμέσως.[15] Ο Χριστοδουλίδης έδωσε επίσης ρητές οδηγίες στα σώματα ασφαλείας να αυξήσουν τους αριθμούς τους και τους ελέγχους τους, ώστε να επικρατήσει καθεστώς αστυνομοκρατίας στην περιοχή και να αποκατασταθεί το «αίσθημα ασφάλειας» των ε/κ κατοίκων Χλώρακας.
Από την επόμενη μέρα της σύσκεψης, η αστυνομία αναλαμβάνει αποφασιστικά να εφαρμόσει την πολιτική καταγραφής, εκκένωσης, απέλασης και μετακίνησης των αιτούντων ασύλου στο κέντρο φιλοξενίας στην Κοφίνου. Με την επιχείρηση «σκούπα», οι εκατοντάδες που διέμεναν στο συγκρότημα «έφυγαν» μέσα σε μία εβδομάδα, χωρίς ιδιαίτερες εντάσεις. Μάλιστα κυκλοφόρησαν φωτογραφίες από ΜΜΕ με μετανάστες/τριες να εγκαταλείπουν το συγκρότημα το βράδυ της απόφασης, αφού θα πήγαινε η αστυνομία το επόμενο πρωί να ξεκινήσει την επιχείρηση.
Μέσα σε αυτό το ρατσιστικό κλίμα, οι «Επιτηρητές Χλώρακας» διοργάνωσαν πορεία διαμαρτυρίας στις 27 Αυγούστου, «ενάντια στην ανεξέλεγκτη μετανάστευση, την γκετοποίηση και την παραβατικότητα» ώστε να «γίνει η αρχή να σπάσουν τα γκέτο κάθε χωριού και κάθε γειτονιάς της Κύπρου». Το ρατσιστικό κλίμα ενισχύθηκε και από διάφορα περιστατικά που έγιναν εκείνες τις μέρες, όπως διάφορα βίντεο που κυκλοφόρησαν και ειδήσεις για καυγάδες μεταξύ οδηγών[16] αλλά και εγκλήματα, για τα οποία έριχναν το φταίξιμο χωρίς καμία απόδειξη (εννοείται) στους μετανάστες.
Το κάλεσμα τους είχε από την αρχή «παγκύπρια» διάσταση καθώς έβαζαν στο επίκεντρο του προβλήματος τους «ξένους» και αξιοποιούσαν κάθε ρατσιστική ανάγνωση πληροφοριών που μπορούσαν από όλες τις πόλεις της Κύπρου, όχι μόνο από τη Χλώρακα ή την Πάφο. Σημάδι του τι θα ακολουθούσε στη Χλώρακα από την ατμόσφαιρα των ημερών, ήταν και η ρίψη μολότοφ σε τζαμί στην Λεμεσό μια μέρα πριν το κάλεσμα, ως απάντηση στην «ισλαμοποίηση του νησιού», όπως λένε οι φασιστοσελίδες που κοινοποιούσαν την είδηση, από τους μετανάστες που προσεύχονταν σε δημόσιο χώρο.[17]
27 και 28 Αυγούστου 2023: το διήμερο πογκρόμ
27/8/23
Στην εκδήλωση διαμαρτυρίας από τους «Επιτηρητές Χλώρακας», στήριξαν με ανοικτά καλέσματα ομάδες/σελίδες όπως η «Φωνή Λαού» και οι «Ανώνυμοι» και συμμετείχαν επίσης βουλευτές του ΕΛΑΜ, της ΕΔΕΚ και του ΔΗΣΥ. Η πορεία ήταν καλεσμένη στις 18:00 το απόγευμα στη Χλώρακα και συμμετείχαν κάπου στα 800 άτομα. Φώναζαν «έξω οι ξένοι από την Κύπρο» και σε δηλώσεις στα ΜΜΕ έλεγαν πως στόχο έχουν να αποκαταστήσουν το αίσθημα ασφάλειας που χάθηκε με τις ενέργειες των μεταναστών.
Φωτογραφία από την πορεία διαμαρτυρίας κατά των μεταναστών στην Χλώρακα
Το βράδυ της ίδιας νύχτας, διάφορες ομάδες φασιστών από όλη την Κύπρο (πληροφορίες λένε για συμμετοχή μελών του ΕΛΑΜ, κατοίκων Πάφου, αλλά και οπαδών του Απόλλων Λεμεσού και Αποέλ Λευκωσίας), που ήταν έτοιμες για σύγκρουση: έσπασαν σπίτια, χτύπησαν οικογένειες μεταναστών, έριξαν μολότοφ σε μπαλκόνι σπιτιού και κατέστρεψαν μαγαζιά και αυτοκίνητα μεταναστών. Οι στόχοι ήταν κυρίως Σύριοι, η μεγαλύτερη και πιο οργανωμένη ομάδα μεταναστών, η οποία αμύνθηκε και αντεπιτέθηκε με όποιο τρόπο μπορούσε στις επιθέσεις των φασιστών. Η αστυνομία έδειξε πλήρη ανοχή, καθώς από μαρτυρίες ε/κ και Σύριων κατοίκων, δεν έκανε τίποτα για να σταματήσει τις επιθέσεις.
Μπαλκόνι σπιτιού που καίγεται από ρίψη μολότοφ
Σπασμένο σπίτι μετανάστων
Ξυλοκοπημένος Σύριος μετά το πογκρόμ
Σπασμένο αυτοκίνητο στην Χλώρακα
28/8/23
Συγκέντρωση διαμαρτυρίας Σύριων κατοίκων στην Χλώρακα την επόμενη μέρα του πογκρόμ
Την επόμενη μέρα, η Συριακή κοινότητα της Χλώρακας κάλεσε σε συγκέντρωση ώστε να διαμαρτυρηθεί για τις χτεσινές επιθέσεις. Μια ομάδα συντρόφων/ισσων πήγε στην συγκέντρωση να μιλήσει μαζί τους και οι Σύριοι έλεγαν πως ο κοινοτάρχης ήταν εκείνος που καθοδηγούσε το πογκρόμ της προηγούμενης, γιατί μπήκαν σε συγκεκριμένα σπίτια Σύριων και έσπασαν συγκεκριμένα μαγαζιά που είχαν διαφορές με τον κοινοτάρχη. Σε κάθε συνομιλία τόνιζαν τον οργανωτικό ρόλο του κοινοτάρχη και τον ανεκτικό ρόλο της αστυνομίας απέναντί τους. Αιτούνταν να παραιτηθεί ο κοινοτάρχης και δήλωναν αποφασιστικά πως δεν θα δεχτούν ξανά επιθέσεις.
Στον απόηχο του πογκρόμ στη Χλώρακα, όλα τα κόμματα και οι δημόσιοι φορείς καταδίκασαν τα «επεισόδια» και επανέλαβαν τις θέσεις τους για το μεταναστευτικό ως μοχλό πίεσης στην κυβέρνηση. Η αστυνομία ενισχύθηκε ακόμα παραπάνω και η κυβέρνηση έστειλε την υπουργό δικαιοσύνης και τον αρχηγό της αστυνομίας να μιλήσει με την Συριακή κοινότητα.
Φωτογραφίες απο την δεύτερη νύχτα του πογκρόμ
Το βράδυ της ίδιας μέρας, άρχισε πάλι να μαζεύεται κόσμος από όλη της Κύπρο ως απάντηση στο «θράσος» των Σύριων να διαμαρτύρονται και να απειλούν σε δημόσιες δηλώσεις για αντεπίθεση. Η δεύτερη νύχτα ήταν επίσης βίαιη, καθώς συγκεντρώθηκαν πάλι εκατοντάδες ε/κ με ρόπαλα και λοστούς ώστε να επιτεθούν στην συγκεντρωμένη διαμαρτυρία των Σύριων. Έκαψαν το αυτοκίνητο ενός ατόμου που μίλησε σαν εκπρόσωπος της Συριακής κοινότητας (ο οποίος απείλησε δημόσια πως θα μπουν και αυτοί στα σπίτια όσων μπήκαν στα δικά τους), και υπήρξαν συμπλοκές με Σύριους και (κυρίως) με την αστυνομία.
Βίντεο από την δεύτερη νύχτα του πογκρόμ στη Χλώρακα: https://www.facebook.com/An0nymousCyprus/videos/1033825118057238
ΛΕΜΕΣΟΣ
Μετά την δεύτερη μέρα του πογκρόμ στη Χλώρακα, διάφορα συνωμοσιολογικά και εθνικιστικά social media αναπαρήγαγαν μαζικά ένα print screen για απαγωγή και βασανισμό ε/κ στρατιώτη από κάποιο Σύριο που το ανέβασε story στο instagram. Όπως και τις προηγούμενες φορές για διάφορα ανεπιβεβαίωτα γεγονότα, έτσι και τώρα, κατηγορούσαν τους μετανάστες γενικώς σε διάφορα social media και κυκλοφόρησαν στις σελίδες τους καλέσματα για πορεία διαμαρτυρίας κατά των μεταναστών, την Παρασκευή 1 Σεπτέμβρη στον Μώλο Λεμεσού.
Το κάλεσμα δεν στηρίχτηκε ανοικτά από κανένα θεσμικό πολιτικο φορέα, και κυκλοφόρησε μονο στα social media. Οι μόνοι που στήριξαν ανοικτά ήταν διάφορα άτομα όπως π.χ. ο Λευτέρης Γεωργίου και ο Στέλιος Ζήσιμος (άτομα που συνδέονται με το «Κίνημα ΕνΕργώ 5G Alert» και την «Παγκύπρια Ομάδα Διαμαρτυρίας κατά της αδικίας και της ακρίβειας»), όπως επίσης και διάφοροι ανένταχτοι εθνικιστές και φασίστες.
Κάλεσμα σε πορεία απο την συνομωσιολογική σελίδα στο fb “Ανώνυμοι”
Την νύχτα της πορείας στην Λεμεσό, συγκεντρώθηκαν στον πεζόδρομο του μόλου περίπου 200-300 άτομα, πολλά από τα οποία ήταν ήδη με κουκούλες και έτοιμα για σύγκρουση. Πολλά από τα άτομα ήρθαν κατευθείαν από το «ΠΑΝ. ΣΙ. ΦΙ. ΑΠΟΛΛΩΝ». Άλλοι ήρθαν με λεωφορεία από Λευκωσία, στα οποία λέγεται πως είχε μέσα οργανωμένους των ΑΠΟΕΛ ultras και διάφορες άλλες ομάδες εθνικιστών.
«Refugees not welcome»
Όταν συγκεντρώθηκαν στον πεζόδρομο του Μώλου, το κεντρικό πανό έλεγε «Refugees not welcome» και φώναζαν εθνικιστικά συνθήματα όπως «Η Κύπρος είναι Ελληνική». Από την αρχή της πορείας άρχισαν να επιτίθονται σε δημοσιογράφους και σε μετανάστες περαστικούς. Καθώς περπατούσαν στον πεζόδρομο, έριξαν βίαια ανθρώπους στην θάλασσα, επιτέθηκαν σε κόσμο που περπατούσε στον Μώλο, μέχρι που η αστυνομία έριξε δακρυγόνα και η πορεία έσπασε σε μικρές ομάδες ατόμων. Αφού έσπασε, κάποια κομμάτια της πορείας αντεπιτέθηκαν στους μπάτσους και άλλα κατευθύνθηκαν προς την πάνω μεριά του παραλιακού δρόμου, όπου έσπασαν πολλά μαγαζιά μεταναστών όπως φαγάδικα, σουπερμάρκετ, κουρεία κα. Μέχρι αργά το βράδυ, έγιναν δεκάδες άγριες επιθέσεις σε διάφορους μετανάστες, όπως ντελιβεράδες, περαστικούς τουρίστες ή και σε επιβαίνοντες σε αυτοκίνητα: κατέβαζαν κόσμο από τα αυτοκίνητα, και αν ήταν μετανάστης του επιτίθονταν. Επιθέσεις δέχτηκαν ακόμα και ντόπιος κόσμος που αντιδρούσε στο πογκρόμ, με μαρτυρίες ακόμα και για ρίψη μολότοφ σε κόσμο που πήγε να βοηθήσει τους μετανάστες που δέχτηκαν επίθεση. Όλα αυτά έγιναν με τις πλάτες της πάνοπλης αστυνομίας (είχε μέχρι και αντιοχλαγωγικό όχημα εκείνο το βράδυ) η οποία δεν έκανε τίποτε για να σταματήσει το πογκρόμ, ενώ μάλιστα τα πλείστα περιστατικά γίνονταν σε πολύ κοντινή απόσταση απο τις διμοιρίες των μπάτσων. Μέχρι το τέλος της νύχτας, οι πάνω από 100 πάνοπλοι μπάτσοι συνέλαβαν 13 άτομα.[18]
Μετά το πογκρόμ στη Χλώρακα και ειδικότερα μετα το πογκρόμ στη Λεμεσό, όλα τα κόμματα κινήθηκαν με τις αναμενόμενες δηλώσεις του τύπου: «Καταδικάζουμε την βία από όπου και αν προέρχεται», ρίχνοντας τις ευθύνες στους «κουκουλοφόρους», την κυβέρνηση και την αστυνομία, από διαφορετική πολιτική θέση βέβαια η κάθε πλευρά. Μετα από την διεθνή έκθεση των όσων συνέβησαν στην Λεμεσό, με διεθνείς τίτλους ειδήσεων να μιλούν για την «κυπριακή νύχτα των κρυστάλλων» και για «πογκρόμ», τα κόμματα και τα ντόπια ΜΜΕ «σκλήρυναν» την στάση τους απέναντι στους φασίστες. Άρχισαν σιγά σιγά να μετονομάζουν τους φασίστες από «χούλιγκανς» και «ακραία στοιχεία» σε «ρατσιστικά και ακροδεξιά στοιχεία», όπως επίσης άρχισαν να αλλάζουν τις ουδέτερες αναφορές για «επεισόδια», σε δημόσια καταγγελία για «ρατσιστική βία από ελληνοκυπρίους».
Καμένοι κάδοι στην οδό Ανεξαρτησίας
Σπασμένο κουρείο μετανάστη στο κέντρο Λεμεσού
Φωτιά σε αυτοκίνητο σε κεντρικό χώρο στάθμευσης στη Λεμεσό
Διάφορα βιντεο μαζευμενα για τις 1/9 Στην Λεμεσό εδώ:
https://www.efsyn.gr/kosmos/eyropi/402699_ratsistiko-pogkrom-fasiston-sti-lemeso
ΑΝΤΙΦΑΣΙΣΤΙΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΑ ΠΟΓΚΡΟΜ
Την επομένη μέρα του πογκρόμ στην Λεμεσό, συλλογικότητες του ευρύτερου αυτόνομου και αντιεξουσιαστικού χώρου από διάφορες πόλεις τις Κύπρου, όπως και πολλοι/ες αντιφασίστες/ριες, είχαν καλέσει «πορεία ενάντια στα φασιστικά πογκρόμ».[19] Το κάλεσμα έγινε πριν ακόμα γίνει το πογκρόμ στην Λεμεσό, αλλά έγινε ακριβώς ως απάντηση στην προσπάθεια των φασιστών να οργανωθούν και εκτός Χλώρακας, καθώς είχαν δείξει καιρό τώρα τις διαθέσεις τους.
Το συγκεντρωμένο πλήθος στο ΓΣΟ
Στην πορεία συμμετείχαν περίπου 800 άτομα – μια από τις μεγαλύτερες πορείες της τελευταίας δεκαετίας στην Λεμεσό. Η πορεία άρχισε από το ΓΣΟ και κινήθηκε προς τον πεζόδρομο του Μώλου Λεμεσού, ως συμβολική απάντηση της διαδρομής που πορεύτηκαν την προηγούμενη μέρα οι φασίστες. Η συγκέντρωση και η πορεία περικυκλώθηκε από ισχυρό αστυνομικό κλοιό που πορεύθηκε σε όλη την διαδρομή της πορείας με προκλητικό τρόπο προς τους διαδηλωτές, είτε με το να μην αφήνουν την πορεία να προχωρήσει λόγω «ασφάλειας» των διαδηλωτών από τους φασίστες, είτε προσπαθώντας να αποτρέψουν τον κόσμο να κράταει τις σημαίες του και να φωνάζει αντιμπατσικά συνθήματα. Παρόλα αυτά ο κόσμος με διεκδικητικό τρόπο κατάφερε να συνεχίσει την πορεία, σχεδον μέχρι το τέλος του πεζόδρομου, και επέστρεψε πίσω στο ΓΣΟ με πολύ παλμό και φωνάζοντας ασταμάτητα αντιφασιστικά συνθήματα.
Μετα το τέλος της πορείας, ανακοινώθηκε πως υπήρχαν συλλήψεις συντρόφων πριν καν ξεκινήσει η πορεία και καλέστηκε αυθόρμητη συγκέντρωσή έξω από το αστυνομικό τμήμα της Λεμεσού. Παρά την προσπάθεια αποτροπής της συγκέντρωσης από τους μπάτσους έξω απο το τμήμα, στην συγκέντρωση συμμετείχαν περίπου 100 άτομα, τα οποία φώναζαν συνθήματα και έμειναν εκεί μέχρι την ώρα που οι κρατούμενοι σύντροφοι αφέθηκαν ελεύθεροι.
Φωτογραφία της πορείας από ψηλά
Οσον αφορά την στάση των φασιστών εκείνη την νύχτα, πρέπει να πούμε πως ήταν άφαντοι μέχρι και το τέλος της συγκέντρωσης αλληλεγγύης προς τους συλληφθέντες και δεν ακούστηκε κάποια επίθεση σε κόσμο της πορείας. Δυστυχώς την επόμενη μέρα μάθαμε πως αργά το βράδυ, τρείς μετανάστες ντελιβεράδες δέχτηκαν επίθεση και τους έκλεψαν τα λεφτά και τις μοτοσικλέτες.[20]
Πλακάτ «Fascist not welcome» στο διοικητήριο Λεμεσού
Μετά την άμεση απάντηση της αντιφασιστικής πορείας του Σαββάτου (2/9) και το διάχυτο κοινωνικό κλίμα καταδίκης που επικράτησε στον απόηχο του πογκρόμ στην Λεμεσό, το ΑΚΕΛ πραγματοποίησε και αυτό συγκέντρωση στον χώρο του διοικητηρίου στη Λεμεσό (4/9), με κεντρικό σλόγκαν «Fascists not welcome». Στην συγκέντρωση συμμετείχαν περίπου 500 άτομα με πλακάτ, πανό και κυπριακές σημαίες, και ο κεντρικός ομιλητής ήταν ο Γ.Γ. του ΑΚΕΛ, Στέφανος Στεφάνου, ο οποίος άσκησε «κινηματική» αντιπολίτευση από το βήμα, υπερασπιζόμενος από την μία τις «δημοκρατικές αξίες» και από την άλλη καταδικάζοντας την ακροδεξιά και τις πολιτικές την κυβέρνησης. Στην διαμαρτυρία συμμετείχαν επίσης και κάποιες ομάδες του α/α χώρου και αριστερές οργανώσεις, όπως επίσης και μουσικά συγκροτήματα που τραγούδησαν αντιφασιστικά κομμάτια.
Η ατμόσφαιρα καταδίκης που επικράτησε λόγω των μαζικών πορειών αλλά και του γενικότερου κοινωνικού και πολιτικού κλίματος που επικρατούσε, κατάφερε να αντιστρέψει την κοινωνική νομιμοποίηση που είχαν πριν οι φασίστες. Τις ακριβώς επόμενες μέρες του πογκρόμ στην Λεμεσό, το κλίμα καταδίκης προς τους φασίστες αλλά και κινήσεις αλληλεγγύης προς μετανάστες και μετανάστριες, διογκώθηκε τόσο με τις πορείες, όσο και με διάφορα «gofundme» για αποκατάσταση ζημίων στα μαγαζιά που έσπασαν,[21] με αποτέλεσμα να ακυρωθεί στην πράξη το κάλεσμα των φασιστών να επεκτείνουν το πογκρόμ και στην Λευκωσία, που είχε ανακοινώσει η φασιστόσελίδα «Μαζικές Απελάσεις ΤΩΡΑ».[22]
Μετά τα άμεσα αντανακλαστικά που έδειξε ο αντιφασιστικός κόσμος μετά το πογκρόμ στην Λεμεσό και την προσπάθεια των φασιστών να κάνουν το ίδιο και στην Λευκωσία, διάφορες συλλογικότητες του ευρύτερου αντιεξουσιαστικού και αυτόνομου χώρου, όπως επίσης και διάφορες εξωκοινοβουλευτικές ομάδες της αριστεράς αλλά και δικοινοτικές οργανώσεις, ανακοίνωσαν στις 10/9, αντιφασιστική πορεία στην Λευκωσία, με κεντρικό σλόγκαν «NO PASARAN».[23]
Η πορεία ήταν πολύ μαζική και υπολογίζεται πως συμμετείχαν περίπου 2000-2500 άτομα. Η συμμετοχή στην Λευκωσία, είχε χαρακτηριστικά καθολικής συμμετοχής όλων των αποχρώσεων του αντιφασισμού που υπάρχουν στην Κύπρο, καθώς πέραν από τον πλουραλισμό των συνδιοργανώτριων ομάδων και οργανώσεων, την πορεία στήριξαν και αριστερές κλαδικές συντεχνίες, όπως επίσης και αρκετοί σύντροφοι/ισσες τ/κ.
Η διαδρομή της πορείας ήταν αρκετά μεγάλη και πέρασε μπροστά από κεντρικά κρατικά κτήρια (υπουργεία, δικαστήρια κ.α.). Σε όλη την πορεία υπήρχε παλμός και φωνάζονταν αντιφασιστικά συνθήματα ενάντια στα πογκρόμ, την εργασιακή υποτίμηση των μεταναστ(ρι)ών, καταδίκης του φασισμού και άλλα που δήλωναν πως οι πρόσφυγες και οι μετανάστες και μετανάστριες είναι ευπρόσδεκτοι/ες στην Κύπρο.
Η αστυνομία δεν είχε την ίδια στάση με την πορεία στην Λεμεσό, παρά το ότι συνοδεύτηκε σε όλη την διάρκεια της η πορεία από μπάτσους με εξαρτήσεις και ασπίδες. Δεν ήταν τόσο προκλητικοί και ο κλοιός περιμετρικά της πορείας δεν ήταν τόσο στενός. Κάποιες λογομαχίες με μπάτσους έληξαν πολύ γρήγορα χωρίς συνέχεια και σε αυτή την πορεία δεν υπήρξε καμία σύλληψη. Και σε αυτή, όπως και σε προηγούμενες διαμαρτυρίες, ήταν δεδομένη η βιντεοσκόπηση από ειδικούς αστυνομικούς αλλά και από drone που κατέγραφαν με φωτογραφίες και βίντεο όλη την πορεία.
Τέλος, να πούμε πως διάφορα κόμματα, η κυβέρνηση και τα ΜΜΕ, προσπάθησαν ο καθένας με τον τρόπο του να ενισχύσει την «θεωρία των δυό άκρων», δηλαδή ότι οι φασίστες και οι αντιφασίστες είναι δυο άκρα, που είναι εξίσου επικίνδυνα. Προς το παρών, δεν θεωρούμε πως έχει μαζική κοινωνική αποδοχή μετά από όλα όσα έγιναν τον τελευταίο μήνα, αλλά βλέπουμε ήδη κάποιους από τους τρόπους που προσπαθεί να αξιοποιήσει το κεφάλαιο τα πογκρόμ, αλλά ακόμα και τις αντιστάσεις εναντίων τους.
Φωτογραφία του συγκεντρωμένου κόσμου στην πλατεία ελευθερίας στην Λευκωσία
«Δεν υπάρχουν ντόπιοι, δεν υπάρχουν ξένοι, μονο καταπιεστές και καταπιεσμένοι»
Η πορεία στο πάνω διάζωμα της πλατείας ελευθερίας καθώς επιστρέφει.
Negative Worker
Σεπτέμβρης 2023
[1] https://www.alphanews.live/cyprus/aytopsia-alpha-hroniko-poy-efere-tarahes-sti-hloraka-kai-fainomena-ratsismoy
[2] https://www.sigmalive.com/news/local/630896/apokleistika-sto-sigma-ta-egklimatika-kyklomata-metanaston-sti-xloraka-vid
[3] https://www.philenews.com/kipros/koinonia/article/1373450/eteria-pros-to-kratos-pliroste-tora-ton-logariasmo-sti-chloraka/
[4] Το ιδιοκτησιακό καθεστώς αμφισβητείται λόγο διαφόρων οικονομικών προβλημάτων που είχε η εταιρία με την Alpha Bank. Περισσότερα εδώ: https://www.philenews.com/kipros/koinonia/article/1373450/eteria-pros-to-kratos-pliroste-tora-ton-logariasmo-sti-chloraka/
[5] https://omegalive.com.cy/kypros/khloraka-diamarturithekan-oi-katoikoi-zetoun-luseis-apo-ten-kubernese-gia-tous-metanastes-eikones/
[6] Τίτλος άρθρου στην εφημερίδα «Φιλελεύθερος» για να περιγράψει την ειρηνική πορεία 100 μεταναστών στην Χλώρακα, πολύ πιο πρίν γίνει η οποιαδήποτε συμπλοκή με την αστυνομία. Για περισσότερα εδώ: https://www.philenews.com/kipros/koinonia/article/1368544/exegersi-allodapon-sti-chloraka-ekrithmi-katastasi-2/
[7] https://www.ant1live.com/koinonia/557533_psahnoyn-toys-allodapoys-poy-epitethikan-me-petres-stoys-astynomikoys-sti-hloraka?fbclid=IwAR1pat31Q70nr-I08-BpLpDCBbU_BgCZ5Th5PkiAt8BP_I_6T2OAXPrWYMQ
[8] https://pafospress.com/chloraka-epithesi-se-astynomikoys-kai/
[9] https://reporter.com.cy/article/2023/8/15/727521/kazani-pou-brazei-e-khloraka-me-tous-allodapous-anastatos-o-kosmos-etoimos-na-xesekothei/
[10] https://elamcy.com/o-elegchos-chathike-kai-epivevaionetai-apo-tin-eksegersi-stin-chloraka/
[11] https://pafospress.com/edek-epitaktiki-anagki-epivolis-nomo/
[12] https://www.disy.org.cy/nea/anakoinoseis/7568-anakoinosi-dimokratikoy-synagermoy-gia-metanasteftiko
[13] https://www.sigmalive.com/news/local/1136400/katoikoi-xlorakas-den-dexomaste-tipota-ligotero-apo-tin-ekkenosi-tou-ktiriou
[14] https://www.youtube.com/watch?v=7MqTxPTg8Hc
[15] http://pafosnet.com/chloraka-kleinei-to-ktiriako-sugkrotima-kai-apomakrunontai-oi-allodapoi?fbclid=IwAR1QetXOFJbA-Mg1ueTDXNOTK67zBWFZISvxuglBdReSwtmkpZBqdbAPO8E
[16] https://pafospress.com/chloraka-agrios-kavgas-kyprion-kai/
[17] https://www.philenews.com/kipros/astinomika/article/1374066/erixe-molotof-se-tzami-katagrafikan-apo-klisto-kikloma-i-kinisis-tou/
[18] https://debater.gr/diethni/kipros-se-13-sillipsis-prochorise-i-astinomia-meta-ta-episodia-sti-lemeso/
[19] Το event στο Fb εδώ: https://www.facebook.com/events/1007027997304569/?ref=newsfeed
[20] https://www.24sports.com.cy/gr/news/nea/koinonia/nees-ratsistikes-symperifores-sti-lemeso-%E2%80%93-epitethikan-se-allodapoys-dianomeis
[21] Ένα παράδειγμα είναι το μαγαζί «Food Syria»:
Campaign Story «Food Syria restaurant was extensively damaged during the fascist pogrom that took place in Limassol on the 1st of September. Let’s fix the damage our “compatriots” caused.»
Εδώ: https://gogetfunding.com/repair-food-syria-restaurant/?fbclid=IwAR2p-xYzjFa7QIPQJ29RaIN4V0f8pFfrN-XTjs_BuRf4liYwZJb5_MXhi9
[22] Ανακοίνωσε στις 1/9 διαμαρτυρία στο προεδρικό (ακριβώς την ίδια μερα του πογκρόμ την Λεμεσό) και μετα από τέσσερεις μέρες την ακύρωσε. Ατομικά κάποιοι από τους φασίστες ανακοίνωσαν τελευταία στιγμή πως η διαμαρτυρία θα γίνει κανονικά, αλλά δεν μαζεύτηκε καθόλου κόσμος. Η ανακοίνωση ακύρωσης της πορείας εδώ: https://www.facebook.com/profile.php?id=61550928148225
[23] Το event στο Fb εδώ: https://www.facebook.com/events/845746087201441